‘Voor iedereen een huisarts’

Misschien heb je de nieuwsberichten over de protesterende huisartsen gelezen. In juli 2022 stonden er zo’n 10.000 mensen op het Malieveld in Den Haag om hun ongenoegen te uiten over de huidige situatie. Maar wat is precies het probleem? En welke oplossing hebben de zorgprofessionals voor ogen?

Druk op de huisartsenzorg

De gezondheidszorg is in Nederland goed geregeld vergelijkend met andere landen. Toch kent ons land ook zo zijn problemen. De druk op de huisartsenzorg neemt al jaren toe. Daarom moeten er in een zogenaamd zorgakkoord afspraken komen om de druk te verlichten. Maar volgens velen moet er meer druk gezet worden op dat akkoord, onder andere de duizenden die op het veld stonden. De benodigde afspraken moeten zowel op de korte als lange termijn werkzaam zijn. Maar alleen de druk verminderen is niet voldoende.

Meerdere oorzaken

Er zijn meerdere oorzaken waardoor het in de huisartsenzorg de laatste jaren schuurt. Zo treedt er in Nederland al jaren vergrijzing op. We worden ouder waardoor er een grotere kans is op de ontwikkeling van een aandoening. Er is dus meer zorg nodig. En de benodigde zorg wordt ook nog eens complexer.

Daarnaast willen mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen, ook al betekent dat dat er extra zorg van buitenaf nodig is. En denk aan de lange wachtlijsten bij de GGZ of in de ziekenhuizen. Op de momenten dat de patiënten onvoldoende doorstromen, blijven ze hier langer bij hangen. Er is immers wel zorg nodig.

Als laatste speelt de administratieve lastendruk een grote rol. De meeste artsen worden huisarts omdat ze het contact met de patiënt zo interessant en plezierig vinden. Helaas duren de consulten maar 10 minuten. Daarentegen ben je na ieder gesprek wel bezig met het invullen van allerlei formulieren en medische verklaringen. Alle belangrijke onderdelen uit het gesprek moeten uitgebreid genoteerd worden. Je wilt als arts namelijk geen tuchtzaak aan je broek hebben hangen door onzorgvuldige administratie.

Tekort aan huisartsen

Een bijkomend probleem is het toenemende huisartsentekort. Het komt regelmatig voor dat net verhuisde mensen zich niet kunnen inschrijven bij een huisartsenpraktijk. Oorzaak is dat de praktijken allemaal al vol zitten. Daarnaast helpt het niet mee dat er dan ook nog een huisarts met pensioen gaat. En een vervanger had zich nog niet gemeld.

Mocht je wel een bezoek aan de huisarts willen brengen, dan kom je al snel bij een tijdelijke huisarts terecht. De huisarts staat juist bekend als de plek waar je relatief eenvoudig naartoe kan met je klachten.

Onderzoek Nivel

Nivel heeft een onderzoek gedaan naar de balans in vraag en aanbod in de huisartsenzorg. De prognose is dat in 2028 in de provincie Zeeland 60% meer vraag dan aanbod is. Ook in het noorden van het land worden de verschillen tussen vraag en aanbod groter. Eigenlijk speelt het probleem in het gehele land.

Basisartsen lezen in het nieuws steeds vaker berichten over bovenstaande problemen. Dat werkt natuurlijk niet motiverend om voor dit beroep te kiezen. Er zijn meerdere oorzaken voor het tekort, om te beginnen met het feit dat de nieuwe generatie huisartsen vaker als waarnemer aan de slag gaat.

Een van de voordelen is, is dat je geen eigen praktijk hoeft te runnen. Minder administratieve lasten dus. Daarnaast is parttime werken erg in opkomst. Een gemiddelde werkweek is nu ongeveer 44,1 uur. Vroeger was dit wel 60,1 uur. De helft van de tijd wordt daadwerkelijk besteed aan patiëntencontact.

Mogelijke oplossingen

Om aan de vraag te kunnen voldoen is het nodig dat de werkdruk omlaag gaat, er voldoende huisartsen worden opgeleid en dat er voor toekomstige een betere voorbereiding ontstaat over het werken in de praktijk.

Om de zorg voor iedereen toegankelijk te houden is het nodig dat er veranderingen plaatsvinden.

Er is meer tijd voor de patiënt nodig. De standaard consulten van 10 minuten moeten naar 15 minuten. Daarnaast is het noodzakelijk om de wachtlijsten bij de andere zorginstanties te beperken. Hierdoor blijven patiënten minder lang bij de huisarts wachten.

Ook moet er vergoeding komen om de stijgende praktijkkosten te compenseren. Alles wordt duurder, dus ook de huur, personeel en ICT. Betaalbare huisvesting om praktijken te starten en/of te houden is dus belangrijk.

Concluderend is het essentieel dat er een goed en volledig zorgakkoord komt zodat bovenstaande problemen verholpen kunnen worden. Alleen dan blijft de huisarts voor iedereen beschikbaar.